HAARLEM - Het Noord-Hollands Archief en het Netwerk Oorlogsbronnen slaan de handen ineen bij een nieuw vrijwilligersproject. Door het digitaal invoeren van informatie over de doodsoorzaak van circa 12.000 overleden Haarlemmers tijdens de Tweede Wereldoorlog, komt er een nieuwe bron van waardevolle informatie beschikbaar. Zo krijgen we beter inzicht in Haarlem in oorlogstijd, door informatie over bijvoorbeeld welke overlijdensoorzaken in welk jaar meer voorkwamen. De overledenen krijgen ook een gezicht. Door de ‘doodsbriefjes’ aan Oorlogslevens.nl toe te voegen komen deze in context te staan van andere bronnen over hun leven in oorlogstijd.

Sinds 1865 moesten behandelend artsen in heel Nederland bij elke overleden patiënt zo nauwkeurig mogelijk de doodsoorzaak vermelden. Deze verklaringen worden ook ‘doodsbriefjes’ genoemd. Vanaf 1901 werden de sterfte- en doodsoorzakengegevens bijgehouden door het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Vanaf 1926 werd om privacy redenen de doodsoorzaakverklaring op een extra briefje geschreven dat enkel bedoeld was voor statistische doeleinden en verder onder het medisch geheim viel. Precies die briefjes zijn de basis voor het nieuwe project. Het doel is om de handgeschreven informatie op de briefjes uit de periode 1940-1945, die zich in de depots van het NHA bevinden, in gestructureerde digitale data om te zetten door deze in te voeren met vrijwilligers.

Om welke puzzelstukjes gaat het?
Gegevens over personen in de Tweede Wereldoorlog zijn verspreid over instellingen in binnen- en buitenland. Netwerk Oorlogsbronnen verbindt bronnen die over dezelfde persoon gaan, digitaal op Oorlogslevens.nl, waardoor een steeds gedetailleerdere reconstructie van individuele levens in oorlogstijd mogelijk wordt. De doodsbriefjes zullen met hun informatie over waaraan iemand is overleden of hoe iemand is omgekomen, een heel persoonlijke bron worden voor onderzoek. Naast waarde voor onderzoek naar individuele levens, zijn de gegevens ook een startpunt voor nieuw onderzoek naar ziektes, behandelingen en doodsoorzaken in de periode 1940-1945.

Hoe doe je mee en welke data vul je in?
De naam en overlijdensdatum op de briefjes zijn al eerder ingevoerd in het systeem Hetvolk.nl, waarmee dit project wordt uitgevoerd. Vrijwilligers vragen we om deze informatie aan te vullen door de soms moeilijk te lezen informatie in te voeren, zoals plaats van overlijden, leeftijd, behandeling, naam behandelend arts en uiteraard doodsoorzaak.

Via de website van het Noord-Hollands Archief kunnen vrijwilligers zich voor dit project aanmelden, en de handleiding raadplegen met veel tips en achtergrondinformatie.