VELSEN-NOORD - Ruim een maand is het grote, drijvende asielschip in gebruik dat aan de kade ligt in Velsen-Noord. Commissaris van de Koning Arthur van Dijk bracht 25 oktober een bezoek aan de Silja Europa. Een cruiseschip van 12 verdiepingen hoog dat onderdak biedt aan 1.000 asielzoekers.


Op het schip moeten cvdK Van Dijk, burgemeester van Velsen, Frank Dales, en locatiemanager van het COA, Hanneke Niele, inchecken. Net zoals de bewoners nu, en net zoals passagiers dat deden toen het schip voer op zee tussen Helsinki en Tallinn. Mensen lopen in- en uit. Ze gaan met de bus naar Beverwijk of komen juist terug en zoeken hun plek op.

Uitdagingen schip

“Aan boord gelden de regels van de kapitein van het schip. Er mag bijvoorbeeld niet gerookt worden aan boord”, start Hanneke Niele locatiemanager van het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA) het gesprek. “En als hij een ontruimingsoefening wil doen, dan moet je dat regelen. Verder zijn de mensen bij mij te gast. Dit is nu hun privéverblijf en dat proberen we zo aangenaam mogelijk te maken.”

Asielzoekers onderbrengen op een schip brengt uitdagingen met zich mee. “Ze worden op het schip gehoord door de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND). Ook hebben we een balie ingericht waar bewoners terecht kunnen voor vragen. De bar die we ervoor gebruiken, was niet gebruiksvriendelijk voor de medewerkers. Daar moet je dan mee aan de slag.” Ook moest er plek gemaakt worden voor de arts, psychische hulpverlening en een quarantaineafdeling voor als er coronabesmettingen opduiken. “En soms ben je ook gewoon bezig met het regelen van pingpongballetjes als die allemaal kwijt zijn.”

Reacties tijdelijke opvang

Commissaris van de Koning Van Dijk zit samen met vertegenwoordigers van het COA, het ministerie van Justitie en Veiligheid en burgemeesters uit de 5 Noord-Hollandse veiligheidsregio’s (Amsterdam-Amstelland, Gooi en Vechtstreek, Kennemerland, Noord-Holland Noord en Zaanstreek-Waterland) om tafel om de nieuwkomers een dak boven het hoofd te bieden. Eind mei kreeg de gemeente Velsen het verzoek van het ministerie om te zoeken naar een locatie voor tijdelijke opvang. Uiteindelijk kwam de eigenaar van de kade in Velsen-Noord met de oplossing om ze hier op te vangen. Daar ging de gemeente mee aan de slag.

Van Dijk wil weten hoe de omwonenden de komst van de tijdelijke opvang ervaren hebben. Dales: “Eind juni hadden we een informatieavond met inwoners van Velsen-Noord. Dat was een avond waarbij de emoties hoog opliepen. Ze zaten niet te wachten op de asielopvang hier.” En een deel nog steeds niet. “Je hebt een groep die tegen is en blijft, maar je ziet dat een groep die eerst argwanend was, toch wat bijdraait. “En er zijn steeds meer vrijwilligers die iets willen doen. Zoals het leveren van kleding”, vult Niele aan. Behalve een incident met drinken op straat is het rustig geweest, geeft Dales aan.

Een van de kamers op het schip.

Het schipleven

Een groot deel van de vluchtelingen is afkomstig uit Syrië, maar er zijn ook mensen uit onder andere Iran, Jemen, Afghanistan en Turkije. Om het voor iedereen aangenaam te maken, is het schip opgedeeld in afdelingen: families verblijven in grotere kamers en alleenstaande mannen op andere verdiepingen. Locatiemanager Niele: “We zetten zoveel mogelijk mensen uit hetzelfde land bij elkaar.” De hutten (kamers) zijn krap met een stapelbed en een tafeltje, maar bewoners hebben hun eigen sanitair.

“Zo’n cruiseschip heeft eigenlijk alles”, merkt de commissaris op. Zo is er een grote speelruimte met knuffels voor kinderen, een klimwand die door kinderen wordt gebruikt en het grote theater dat gaat zorgen voor afleiding. “We kijken of we tijdens het WK voetbal de kwartfinales, halve finales en finale hier kunnen uitzenden. Er komt dan een groot scherm”, vertelt Niele. In het ruim van het schip staan pingpong- en tafelvoetbaltafels en containers met wasmachines. Bij een plas water zegt Niele: “Wees niet bang dat het schip ten onder gaat hoor, we hebben een probleem met een wasmachine.”

Goede samenwerking

“Mijn complimenten aan het COA, de gemeente en de medewerkers op het schip die dit allemaal mogelijk maken", sluit Van Dijk het bezoek af. "De gemeente heeft zo goed als kon de omwonenden en de gemeenteraad betrokken en gezorgd dat bewoners van het schip zich thuis voelen. En tijdelijke opvang op zo’n groot schip waar je haast verdwaald vraagt om een goede organisatie van het COA. Knap hoe dit heeft uitgepakt.” Niele beaamt de goede samenwerking: “Je doet het met alle partijen samen. Vanwege de bijzondere locatie word je toch een grote familie.”