Verkeersbesluit De Vijfhoek
De gemeente Haarlem heeft in november 2022 een verkeersbesluit genomen om De Vijfhoek autoluw te maken. De Vijfhoek kent een hoge bebouwingsdichtheid, de straten in deze wijk zijn relatief smal en de ruimte voor verkeer is beperkt. Op basis van het verkeersbesluit zijn verschillende maatregelen genomen, zoals het sluiten van straten voor gemotoriseerd verkeer, een verplichte rijrichting, voetpaden venstertijden voor laden en lossen en het omdraaien van het eenrichtingsverkeer. In het verkeersbesluit licht de gemeente toe dat de verkeersmaatregelen zijn genomen om door het verkeer veroorzaakte overlast, hinder of schade te beperken of voorkomen.
Een aantal bewoners van De Vijfhoek heeft bezwaar gemaakt tegen het verkeersbesluit. De gemeente heeft het bezwaar op 25 juli 2023 afgewezen en besloten om het verkeersbesluit in stand te laten. Daartegen zijn de bewoners in beroep gegaan bij de rechtbank. Hun beroep gaat onder andere over het door gemeente gevoerde parkeerbeleid en het vervallen van 28 parkeerplaatsen in de buurt door de herinrichting. Zij stellen dat de gemeente andere doelstellingen nastreeft dan ze zegt en dat daaraan het fiscale parkeerbeleid ten grondslag ligt. In hun beroep stellen ze ook dat maatregelen leiden tot onveilige situaties, omdat de nieuwe verkeersregels in de wijk worden overtreden.
Oordeel van de rechtbank
De bewoners gaan in beroep tegen het feit dat gemeente het verkeersbesluit in stand houdt. De rechtbank kan in deze procedure dan ook alleen beoordelen of de gemeente in redelijkheid de verkeersmaatregelen mocht nemen die in het verkeersbesluit staan. Andere kwesties kan de rechtbank daarom niet meenemen in de beoordeling. Van de 28 parkeerplaatsen die vervallen door de herinrichting, stelt de rechtbank vast dat deze niet zijn vervallen door het verkeersbesluit maar door het definitief ontwerp 'Verkeersmaatregelen Keizerstraat-Barrevoetestraat-Botermarkt'. Aan de vraag of het verwijderen van de parkeerplekken al dan niet rechtmatig is, komt de rechtbank daarom in deze procedure niet toe. Datzelfde geldt voor het door de gemeente gevoerde parkeerbeleid en het overtreden van verkeersregels in de wijk.
Zoals de rechtbank op de zitting heeft aangegeven, kunnen de bewoners een andere, civielrechtelijke procedure starten als zij vinden dat de gemeente daarmee onrechtmatig heeft gehandeld, of een verzoek tot handhaving indienen voor zover de verkeersregels worden overtreden. De rechtbank kan zich ook voorstellen dat de gemeente met hen in gesprek gaat om te kijken of de problemen waar ze tegenaan lopen op een andere manier kunnen worden opgelost of verminderd.
Het betoog van de bewoners dat het fiscale parkeerbeleid de eigenlijke reden is voor de gemeente om het verkeersbesluit te nemen, overtuigt niet. De verkeersmaatregelen zijn erop gericht de wijk De Vijfhoek autoluw te maken door het verminderen van gemotoriseerd verkeer en langzaam verkeer te faciliteren. De maatregelen zien niet op de parkeermogelijkheden.